Tephritidae - Boorvliegen


Grote-centauriegalboorvlieg ​Urophora cuspidata​. Foto: John Smit.

Coördinator

John Smit
EIS Kenniscentrum Insecten
Postbus 9517
2300 RA Leiden
john.smit@naturalis.nl

Boorvliegen van Nederland

Het uitbrengen van een tabel zorgt meestal voor een hernieuwde aandacht voor de betreffende groep. Met de Entomologische Tabellen 5 over de boorvliegen (Smit 2010) was dit niet anders. Er zijn verschillende leuke waarnemingen gedaan dit seizoen, waarvan in het decembernummer van Nederlandse Faunistische Mededelingen een overzicht gegeven zal worden.

Nu het determineren voor elke geïnteresseerde binnen handbereik is gekomen, wordt het tijd voor de volgende stap: waar kunnen de soorten gevonden worden in Nederland? Aan de hand van de waardplantenlijst in de tabel kunnen soorten gericht gezocht worden in het veld, maar wat zijn de verspreidingspatronen? Komen die overeen met de verspreiding van de waardplanten? Om op deze vragen een antwoord te kunnen geven zal de verspreiding van de boorvliegen van Nederland in kaart worden gebracht. En daar valt nog veel werk te verzetten! 

In de aanloop naar een atlas zijn inmiddels de grote museumcollecties opgenomen: Naturalis en het ZMA, beide tegenwoordig ondergebracht in Naturalis. Hieronder bevindt zich ook de omvangrijke collectie van Bob van Aartsen. In figuur 1 is de periode 1960-1990 apart weergegeven, in deze periode was het hoofdzakelijk Bob die actief waarnemingen verzamelde. Dit bestand is aangevuld met enkele bestandjes van collecties en waarnemingen van derden en natuurlijk bevinden mijn eigen collectiegegevens en waarnemingen zich ook in het bestand. Het landelijke bestand boorvliegen bevat nu in totaal 13.095 records. Op zich een respectabel aantal, zeker gezien het feit dat het slechts 83 soorten betreft. Maar de kaartbeelden, zelfs die van algemene soorten als de akkerdistelboorvlieg Xyphosia miliaria, geven nog een erg schamel beeld (zie figuur 2).

Kortom: ik wil iedereen oproepen waarnemingen door te geven, via eis@naturalis.nl. Dit kan ofwel in Excel of door de waarnemingen in te voeren in Waarneming.nl. Let wel, vanwege de lastige determinatie nemen we alleen waarnemingen op die gecontroleerd kunnen worden, bijvoorbeeld op basis van een foto. 

Naast waarnemingen van boorvliegen (Tephritidae) ben ik ook geïnteresseerd in waarnemingen van nauwverwante families: Pallopteridae (fladdervliegen), Platystomatidae (platbekvliegen) en Ulidiidae (prachtvliegen). Het is mijn bedoeling hiervan in de toekomst eveneens een tabel te maken.

kaarten


  

Publicaties Nederland

Smit, J.T. & D. Belgers 2011. Interessante waarnemingen van boor- en prachtvliegen in Nederland (Diptera: Tephritidae, Ulidiidae). - Nederlandse Faunistische Mededelingen 36: 29-47.

Smit, J.T. 2010. De Nederlandse boorvliegen (Diptera: Tephritidae). - Entomologische Tabellen 5: 1-159.

Voor eerdere publicaties zie het literatuuroverzicht in Entomologische Tabellen 5.