SPIN VAN HET JAAR 2017: Nuctenea umbratica

De keuze voor de Spin van het Jaar 2017, een project van de European Archnological Society, is dit jaar gevallen op Nuctenea umbratica. Dit is een vrij algemene wielwebspin, waar ook de bekende Kruisspin toe behoort. Toch kennen weinig mensen hem, omdat het een nachtdier is. Overdag verborgen in een spleet onder een raamkozijn of schutting, vaak ook onder boomschors, ’s nachts in zijn web. De Nederlandse naam zou Schaduwwielwebspin moeten zijn als je de wetenschappelijk naam gewoon vertaald, maar plat vertaald heet hij Platte wielwebspin, omdat hij wat afgeplat is. Dat maakt het mogelijk om goed weg te kruipen in kieren en andere nauwe ruimtes. De Engelse naam is Walnut Orb Spider, naar men zegt vanwege de kleur, maar die is vooral donkergrijs tot zwart met lichtere randjes rond de bladfiguur op de rug. Een andere Engelse naam is Evening Spider, een meer begrijpelijke naam. Op de buikzijde van het achterlijf zitten twee opvallende witte vlekken, zoals bij veel wielwebspinnen, maar bij deze donker gekleurde soort zijn ze ook 's nachts goed te zien.

Het wielweb kan groot zijn, maar dat is afhankelijk van de geboden ruimte. Het is in ieder geval opvallend grofmazig, wat wellicht te maken heeft met de belangrijkste prooi van deze soort, de wat grotere nachtvlinders, maar een langpootmug wordt niet geschuwd. Een signaaldraad verbindt overdag de spin met het centrum van het web, alleen ’s nachts zit hij zelf in het midden van zijn web. Zoals bij de meeste wielwebspinnen is het mannetje een stukje kleiner (ca 10 mm) dan het vrouwtje, dat wel 15 mm groot kan worden, zeker in de tijd dat ze vol eieren zit. De soort is eigenlijk het hele jaar gemakkelijk te vinden als je weet waar je moet zoeken. Er lijkt geen duidelijk begrensde paartijd te zijn. Volwassen vrouwtjes zijn een groot deel van het jaar te vinden en mannetjes van augustus tot in november. Of de soort een- of tweejarig is wordt nergens vermeld. In Nederland kan de soort nauwelijks met een andere soort worden verward. De platte vorm, donkere kleur, het wijdmazige web en nachtelijk leefwijze zijn kenmerkend   De bedoeling van het project Spin van het Jaar is mensen vertrouwd te maken met deze soort en meteen ook gegevens over zijn  voorkomen te verzamelen. Daarom verzoeken wij waarnemingen (plaats, datum, bijzonderheden) op te sturen naar Peter van Helsdingen Bijzonderheden waarin wij zijn geïnteresseerd zijn de omschrijving van de plaats van het web en de prooi.

NUCTENEA UMBRATICA_2

NUCTENEA UMBRATICA